μια περιήγηση στους κήπους της Οικίας Μοχάμετ Άλι
Όνομα: Πορτοκαλιά
Επιστημονικό όνομα: Citrus × sinensis
Οικογένεια: Ρουτίδων (Rutaceae)
Περίοδος άνθισης: Απρίλιος - Μάιος
Περιγραφή:
Η πορτοκαλιά είναι αειθαλές, εσπεριδοειδές δέντρο, με καταγωγή από την Ινδία και την Κίνα. Είναι συνήθως μικρό δέντρο που φτάνει σε μέγιστο ύψος τα 8 μέτρα. Δεν αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και γι’ αυτό ευδοκιμεί σε τροπικές και εύκρατες περιοχές με ήπιο χειμώνα.
Ο κορμός της είναι λείος και ευθύς, οι ρίζες της πλούσιες, χωρίς όμως να φτάνουν σε μεγάλο βάθος. Τα κλαδιά της σχηματίζουν γωνίες και έχουν ελαστικότητα, ώστε να μπορούν να αντέχουν αρκετά μεγάλο βάρος καρπών. Τα φύλλα της είναι μετρίου μεγέθους, πλατιά και λεία. Κατά τον μήνα Απρίλιο, κάποια από τα παλιά φύλλα πέφτουν και αντικαθίστανται από νέα. Τα άνθη της είναι λευκά, αρκετά μεγάλα και εύοσμα. Οι πρώιμες ποικιλίες ωριμάζουν τους καρπούς τους, τα πορτοκάλια ή εσπερίδια, από τον Οκτώβριο, ενώ οι όψιμες τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι πορτοκαλιές δίνουν καλή καρποφορία για 80 περίπου χρόνια.
Χρήση & Ιστορία:
Πέρα από τη μαγειρική και την παραγωγή μαρμελάδας, πολλές ποικιλίες πορτοκαλιών χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αιθέριων ελαίων. Το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, φυτικές ίνες, άλατα και αντιοξειδωτικές ουσίες, γι΄ αυτό και η τακτική κατανάλωσή του προλαμβάνει πολλές ασθένειες.
Η εντατική καλλιέργεια της πορτοκαλιάς άρχισε τον 10 μ.Χ. αιώνα στη βόρεια Αφρική, αν και ήταν γνωστή από τα αρχαία χρόνια. Στην αρχαιότητα, τα γνώριζαν ίσως μόνο όσοι ταξίδευαν σε μακρινούς τόπους και ο μύθος των Εσπερίδων φαίνεται πως συμβολίζει την επιθυμία των Ελλήνων να αποκτήσουν τους γλυκόχυμους και νόστιμους αυτούς καρπούς. Οι νύμφες Εσπερίδες ήταν υπεύθυνες για τη φύλαξη του δέντρου με τα “χρυσά μήλα”, που βρισκόταν στον κήπο των θεών. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι αν έτρωγες έναν τουλάχιστον καρπό, θα κέρδιζες την αθανασία. Σε πολλούς πολιτισμούς τα εσπεριδοειδή είναι σύμβολα της ευφορίας, της γονιμότητας και του πλούτου.
Γύρω στα 1490, η πορτοκαλιά έφτασε στις μεσογειακές χώρες από Πορτογάλους θαλασσοπόρους και πιθανολογείται ότι σε αυτούς οφείλει το όνομά της. Στη συνέχεια, από τη Μεσόγειο διαδόθηκε στην Ευρωπη, και Ισπανοί ιεραπόστολοι τη μετέφεραν στη βόρεια Αμερική. Μέχρι και τον 18ο αιώνα, οι πορτοκαλιές καλλιεργούνταν μόνο ως καλλωπιστικό είδος, λόγω της άγνοιας των ανθρώπων για τις πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες του πορτοκαλιού.