μια περιήγηση στους κήπους της Οικίας Μοχάμετ Άλι
Όνομα: Ελιά
Επιστημονικό όνομα: Olea
Οικογένεια: Ελαιοειδών (Oleaceae)
Περίοδος άνθισης: Απρίλιος - Μάιος
Περιγραφή:
Το ελαιόδεντρο είναι δέντρο αειθαλές, έχει φύλλα λογχοειδή, σκουροπράσινα στην άνω επιφάνεια και αργυρόχρωμα στην κάτω. Τα άνθη του είναι πολύ μικρά και λευκά, ενώ ο καρπός, η ελιά, ωριμάζει και συλλέγεται κατά τα τέλη του φθινοπώρου και τις αρχές του χειμώνα. Η ελιά ευδοκιμεί σε κλίματα εύκρατα χωρίς ακρότητες θερμοκρασίας και υγρασίας, γι’ αυτό είναι ευρύτατα διαδεδομένη στη μεσογειακή ζώνη, όπως στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στην Ισπανία, στην Τουρκία, την Αλγερία. Οι παραθαλάσσιες περιοχές κρίνονται ιδιαίτερα κατάλληλες για την καλλιέργειά της. Τα δένδρα φυτεύονται σε ευθείες σειρές ή σε ρομβοειδείς διατάξεις. Η περιοχή στην οποία καλλιεργούνται ελαιόδενδρα ονομάζεται “ελαιώνας”. Η φυσιολογική διάρκεια ζωής ενός ελαιόδεντρου είναι 300 έως 600 χρόνια, όμως υπάρχουν και αιωνόβιες ελιές ανά τον κόσμο, με ηλικία που ξεπερνά τα 1000 χρόνια.
Χρήση & Ιστορία:
Ο καρπός της ελιάς είναι βασικός για τη Μεσογειακή διατροφή, τόσο ως εδώδιμος όσο και επειδή από αυτόν παράγεται το ελαιόλαδο, καθώς παρέχει φυτικές ίνες, μέταλλα και φυσικά αντιοξειδωτικά. Από το 4000 π.Χ. ήταν γνωστή η χρήση του ελαιολάδου για θεραπευτικούς, καθώς και καλλωπιστικούς σκοπούς. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν εκχύλισμα από τα φύλλα της ελιάς για τη διατήρηση του σώματος των νεκρών (μούμιων).
Στην αρχαία ελληνική παράδοση, η ελιά αποτελούσε ιερό δέντρο και βρισκόταν υπό την προστασία της θεάς Αθηνάς. Η θεά είχε χαρίσει στους Αθηναίους το πρώτο ελαιόδεντρο χτυπώντας το δόρυ της στον βράχο της Ακρόπολης, κερδίζοντας έτσι τον θεό Ποσειδώνα στην αναμέτρηση για την ανάδειξη του προστάτη των Αθηνών. Την επεξεργασία του καρπού για την παραγωγή του λαδιού, διέδωσε στους ανθρώπους ο Αρισταίος, γιος της Κυρήνης και του Απόλλωνα, ο οποίος διδάχθηκε τα μυστικά της φύσης από τις Νύμφες. Στις Ολυμπιάδες, καθιερώθηκε ως έπαθλο ο κότινος, το στεφάνι από κλαδί της ιερής αγριελιάς, ενώ στα Παναθήναια, η ιερή ελιά του Ερεχθείου.